Postępowanie restrukturyzacyjne ma na celu niedoprowadzenie firmy do ogłoszenia upadłości, która nastąpi na skutek niewypłacalności. Problemem jest jednak kwestia należności pracowniczych, czyli wynagrodzeń. Jakie prawa mają pracownicy i osoby zatrudnione na umowy cywilnoprawne? Co z wypłatą wynagrodzeń bieżących oraz zaległych?
Postępowanie restrukturyzacyjne a prawo do wynagrodzenia
Prawo do wynagrodzenia jest jednym z podstawowych praw pracowniczych. Jego wysokość musi zostać określona umową, przy czym oczywiście pracodawca może wypłacać także dodatkowe premie czy inne nagrody pieniężne. Pracownicy w normalnym toku działalności firmy otrzymują wynagrodzenie zazwyczaj w sekwencji miesięcznej, a niewypłacenie wynagrodzenia na czas może wiązać się z konsekwencjami dla pracodawcy. Inaczej jest jednak w sytuacji, gdy w firmie toczy się postępowanie restrukturyzacyjne. Czym ono w ogóle jest? Generalnie postępowanie restrukturyzacyjne przeprowadza się, gdy firma nie jest w stanie kontynuować działalności w takiej samej formie i w takim samym zakresie, jak do tej pory. Niemożność wynika głównie z przyczyn finansowych – firma nie reguluje swoich zobowiązań na czas. Staje się więc niewypłacalna wobec swoich wierzycieli, w tym pracowników. Zaległości w wypłatach wynagrodzeń, a także bieżące problemy z ich regulowaniem nie pozostają bez wpływu na sytuację finansową pracowników. Ci będą domagać się jak najszybszego uregulowania długu. W postępowaniu restrukturyzacyjnym dochodzi zazwyczaj do zawarcia układu, którego celem jest ukształtowanie nowych praw i obowiązków dłużnika względem wierzycieli. Z mocy prawa w skład układu nie wchodzą jednak wynagrodzenia za pracę, chyba że wierzyciel wyraźnie wyrazi na to zgodę. Co to oznacza w praktyce? Otóż podczas przeprowadzania postępowania sanacyjnego dłużnik nie ma prawa spłacać swoich zobowiązań bez uprzednich ustaleń w ramach układu. Tymczasem zobowiązania z tytułu wynagrodzeń mogą być spłacane normalnym trybem.
Wchodzić czy nie wchodzić?
Wejście w układ podczas postępowania restrukturyzacyjnego nie oznacza wyzbycia się prawa do wynagrodzenia. Wręcz przeciwnie, wyrażenie zgody może przynieść korzyść, jaką jest szybsze otrzymanie przynajmniej części należnych środków finansowych. Co ważne, każdy pracownik musi wyrazić wolę wejścia w układ we własnym zakresie. Nie może mieć więc miejsca sytuacja, w której organizacja zrzeszająca pracowników wyrazi zgodę w imieniu ogółu. W układ wchodzą jedynie wierzytelności, które wynikają ze stosunku pracy. Będą to: wynagrodzenie zasadnicze, dodatek za pracę w porze nocnej, wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy, różnego typu ekwiwalenty. Pracownik, który zadecyduje się wejść w układ z pracodawcą, nie może zostać pozbawiony prawa do wypłaty wynagrodzenia w wysokości minimalnej miesięcznej stawki krajowej. Nawet, gdyby dopuszczono tego rodzaju zapisy, nie powinny one zostać zatwierdzone przez sąd, gdyż są sprzeczne z obowiązującym prawem. Co istotne, wyboru w kwestii przystąpienia bądź nieprzystąpienia do układu nie mają osoby zatrudnione w ramach umów cywilnoprawnych, czyli umów zlecenia czy umów o dzieło. Umowy te w dalszym ciągu są wykonywane, jednak wypłata wynagrodzenia za nie następuje na warunkach przewidzianych układem. Oczywiście zleceniobiorca może wypowiedzieć umowę na podstawie przepisów zawartych w Kodeksie Cywilnym.
Zobacz także:
- kancelaria restrukturyzacyjna Bydgoszcz https://klimkowski-kancelaria.pl/296/restrukturyzacja-firm-bydgoszcz
- Bydgoszcz kancelaria adwokacka https://klimkowski-kancelaria.pl/299/kancelaria-adwokacka-bydgoszcz
Środki z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
Pracownicy, których pracodawca ogłosił niewypłacalność, mogą starać się o wypłatę środków finansowych z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Element niewypłacalności występuje oczywiście w przypadku prowadzenia postępowania restrukturyzacyjnego, dlatego też jak najbardziej można ubiegać się o wypłatę wynagrodzeń z Funduszu. Pokryte mogą zostać zobowiązania pracodawcy, które wynikają z konieczności wypłaty wynagrodzeń przysługujących pracownikom, jednak nie z odsetek za opóźnienia w płatnościach. I znowu – mowa o zobowiązaniach, które wynikają ze stosunku pracy, a więc wynagrodzenia podstawowego, dodatków czy ekwiwalentów. Nie mogą jednak ubiegać się o wypłatę osoby zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych. Co istotne, wypłata nie jest dokonywana automatycznie, a po złożeniu i zaakceptowaniu wniosku. Wniosek może mieć charakter indywidualny bądź zbiorczy (wystawiany przez pracodawcę). Warto jednak mieć świadomość, iż o wiele łatwiej jest wyegzekwować środki za zaległe wynagrodzenia od pracodawcy. Sięganie po pomoc z Funduszu często dotyczy firm, w których przeprowadzane jest postępowanie upadłościowe, a nie restrukturyzacyjne. Dlatego też pracodawca może nakłaniać pracowników do tego, aby weszli oni w układ bądź pozostali przy zwykłej formie wypłaty wynagrodzeń.
Każdy pracownik powinien mieć świadomość tego, że postępowanie restrukturyzacyjne nie zwalnia pracodawcy z obowiązku wypłaty wynagrodzenia ani zaległego ani bieżącego. Postępowanie nie polega bowiem na umorzeniu długów, a w pewnym sensie rozłożeniu ich spłaty w czasie, co ma pozwolić zachować miejsca pracy.